Eten & drinken

De landbouw sector is wereldwijd de belangrijkste oorzaak van natuurvernietiging en bodem-, water- en luchtvervuiling. Ook in Nederland zorgt het voor miljarden meer schade dan het opbrengt.

Genoeg gezond voedsel voor alle aardbewoners en gemaakt binnen de grenzen van wat de natuur aankan is gelukkig wel mogelijk. Met onderstaande stappen kunnen we het landbouwsysteem een duw geven richting positieve impact.

Het beste dieet voor onze gezondheid en de planeet is grotendeels plantaardig. Een plantaardig dieet heeft 90% minder negatieve impact t.o.v. een dieet met vlees, vis en zuivel. Eet voornamelijk volkoren granen en per dag 300 gram groente, 200 gram fruit, 50 gram noten en 75 gram peulvruchten. 

Biologische landbouw heeft een lagere milieu-impact dan de conventionele landbouw en is ook nog eens efficiënter omdat de bio-landbouw niet afhankelijk is van veel externe input zoals chemische bestrijdingsmiddelen en fossiele brandstoffen. Biologische producten bevatten daarom ook minder gifstoffen. Nederland is 1 van de grootste pesticiden gebruikers in Europa: jaarlijks spuiten we 5 miljoen kilo weg, dit beland op 99% van alle akkers. Sommige niet-biologische fruitsoorten, zoals de aardbei, hebben tot wel 8 soorten gifstoffen opgespoten gekregen. Soms zelfs in hogere dosis dan wettelijk toegestaan. Onderzoekers linken blootstelling aan een mix van pesticiden met ziektes als Parkinson en kanker, vruchtbaarheidsproblemen en complicaties bij zwangerschappen zoals aangeboren afwijkingen.

Wereldwijd verspillen we een derde van al het voedsel. Deze verspilling is verantwoordelijk voor 10% van alle broeikasgassen. In Nederland gooien we thuis ook een derde van ons voedsel weg, jaarlijks zo’n 1,6 miljard kilo. 

Kies voor groenten en fruit van het seizoen. Je steunt lokale boeren, vermindert CO₂-uitstoot en geniet bovendien van verse en smaakvolle producten.

Lokaal geteeld voedsel wordt niet kunstmatig gerijpt waardoor het meer voedingswaarde heeft dan voedsel van ver. Tevens heeft lokaal voedsel een kleinere CO2 voetafdruk omdat het minder afstand hoeft af te leggen.

Natuurinclusieve landbouw werkt binnen de grenzen en de principes van de natuur. Hierdoor heeft het een positief effect op de biodiversiteit, milieu en leefomgeving. Ook is natuurinclusief landbouwen beter bestand tegen klimaatopwarming.

In Nederland dragen regeneratieve landbouwers bij aan CO2 opslag en landschapsherstel. Er is veel discussie over de precieze hoeveelheid CO2 die regeneratieve landbouwers meer opslaan dan conventionele landbouwers, maar wetenschappers schatten momenteel in dat met regeneratieve methodes ongeveer 600 kilo CO2 per hectare blijvend in de bodem opgeslagen kan worden.

Voedselbossen bestaan uit veel soorten beplanting, zoals meerdere soorten (fruit)bomen, (noten)struiken en (eetbare)planten en bloemen. Een voedselbos groeit op eigen kracht en heeft daarom geen bestrijdingsmiddelen nodig. Het zorgt voor meer biodiversiteit en een gezonde bodem.

Voedselcooperaties zijn gelijkwaardige samenwerkingsverbanden van landbouwers die voornamelijk voor lokale gemeenschappen voedsel verbouwen. Cooperaties stimuleren de productie van vers lokaal voedsel met een lage CO2 voetafdruk. Ook bevorderen ze de lokale economie. 

Bijvoorbeeld koffie, chocola en vis zijn producten waarbij nog steeds slavernij in de productieketen plaatsvind.

Onderzoekers hebben aangetoond dat door het snijden van voedsel op een plastic snijplank wel tot 79 miljoen microplastic deeltjes in je maaltijd terecht kunnen komen. Deze deeltjes kunnen leiden tot ontstekingen en het afgeven van giftige stoffen in je lichaam. Andere onderzoeken laten zien dat microplastics je hormoonhuishouding verstoord en lichaamscellen beschadigd.

In Nederland is 66% van de calorieën die we binnenkrijgen (ultra)bewerkt. Dit is een risico voor onze gezondheid omdat we er overgewicht door krijgen. Zwaar bewerkt voedsel eet te makkelijk weg en vult onvoldoende, en daardoor gaan we meer eten. De helft van de mensen heeft al overgewicht en ruim een miljoen mensen heeft al diabetes. 

Ook bevat ultrabewerkt voedsel te weinig voedingswaardes zoals vezels, micronutriënten en microbiomen.

Peulvruchten zijn niet alleen zeer goed voor de gezondheid maar ze zijn ook goed bestand tegen klimaatopwarming. Tuinbonen bijvoorbeeld kunnen heel goed tegen nat weer en droogte. Ook kunnen ze in heel Nederland lokaal geteeld worden, vergroten ze de biodiversiteit en zijn ze goed voor de bodem. Hiernaast gaan peulvruchten ook nog luchtverontreiniging tegen omdat ze stikstof uit de lucht kunnen halen en in de bodem stoppen.